Bối cảnh Tây Ban Nha chinh phục Guatemala

Christopher Columbus khám phá Tân Thế giới nhờ sự bảo hộ của Vương quốc Castilla vào năm 1492. Các nhà thám hiểm tư nhân đã thỏa ước với Vương miện Tây Ban Nha để chinh phục các vùng đất mới rồi sau đó được hưởng quyền cai trị và thu thuế dân bản địa.[5] Trong những thập kỷ đầu sau khi các vùng đất mới được phát hiện, người Tây Ban Nha chiếm đóng vùng Caribê và thành lập thuộc địa ở Cuba. Họ nghe tin đồn về đế quốc Aztec giàu có sâu trong nội địa phía tây và vào năm 1519, Hernán Cortés ra khơi với 11 con tàu để khám phá bờ biển Mexico.[6] Đến tháng 8 năm 1521, thủ đô Tenochtitlan của người Aztec rơi vào tay Tây Ban Nha.[7] Một người lính đến Mexico vào năm 1520 đã mang theo bệnh đậu mùa và khơi mào cho đại dịch kinh hoàng nhất trong lịch sử, lây lan cho toàn bộ cư dân châu Mỹ.[8] Trong vòng 3 năm sau khi Tenochtitlan thất thủ, người Tây Ban Nha đã chinh phục được phần lớn Mexico, đến tận phía nam eo đất Tehuantepec. Lãnh thổ này được đổi tên thành Tân Tây Ban Nha, được cai trị bởi một phó vương do Vương miện Tây Ban Nha bầu ra và trình đệ lên nhà vua thông qua Hội đồng Anh-điêng.[9] Hernán Cortés được nghe kể về những vùng đất trù phú, đông dân cư hơn ở phía nam và cử Pedro de Alvarado đi thám hiểm những vùng đất này.[1]

Chuẩn bị

10.000 chiến binh Nahua từ nhiều thành bang của người Mexica và Tlaxcaltec, được tập hợp bởi cựu quân vương Aztec Cuauhtémoc đồng hành cùng Tây Ban Nha trong cuộc viễn chinh này. Các chiến binh bản địa cung cấp vũ khí cho đoàn thám hiểm.[10] Quân đội của Alvarado rời Tenochtitlan vào đầu mùa khô, tức là khoảng tháng 11 và tháng 12 năm 1523. Lúc rời thành, ông dẫn đầu khoảng 400 binh lính Tây Ban Nha cùng khoảng 200 chiến binh Tlaxcaltec, Cholultec và 100 chiến binh Mexica, hội quân với các đạo tăng viện trên đường. Khi đoàn quân rời Lưu vực Mexico, quân số lúc này có lẽ lên tới 20.000 chiến binh bản địa từ nhiều thành bang mặc dù con số chính xác còn bị tranh cãi.[11] Vào thời điểm đoàn quân vượt eo đất Tehuantepec, trợ quân bản địa bao gồm 800 chiến binh từ Tlaxcala, 400 chiến binh từ Huejotzingo, 1600 chiến binh từ Tepeaca và nhiều hơn nữa từ các vùng lãnh thổ Aztec. Các chiến binh Trung Bộ châu Mỹ được tuyển mộ thêm từ ZapotecMixtec, rồi còn được bổ sung thêm từ các đơn vị quân Aztec đồn trú tại Soconusco.[12]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Tây Ban Nha chinh phục Guatemala http://asociaciontikal.com/pdf/04_-_Caso.06_-_www.... http://www.asociaciontikal.com/pdf/90_-_Yvonne_y_S... http://www.inforpressca.com/sanmateoi/historia.php http://www.uni-hamburg.de/mesoamerikanistik/eike_h... http://opensiuc.lib.siu.edu/theses/136/ http://lanic.utexas.edu/project/etext/llilas/clasp... //pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11614191 http://www.tesis.ufm.edu.gt/pdf/2013.pdf http://biblioteca.usac.edu.gt/EPS/07/07_1606.pdf http://biblioteca.usac.edu.gt/tesis/14/14_0282.pdf